Lig je ‘s avonds klaarwakker in bed, terwijl je uitgeput bent?
Word je midden in de nacht wakker met een bonkend hart of een vol hoofd dat maar blijft draaien?
Dan is de kans groot dat stress jouw slaap verstoort — en dat begint vaak niet in je hoofd, maar in je lichaam.
Stress = onrust in je lijf (en dan in je hoofd)
Veel mensen denken dat ze slecht slapen omdat ze teveel nadenken. Dat klopt deels. Maar die mentale onrust heeft meestal een fysieke basis.
Je lichaam staat onder stress. Dat kan komen door:
- Te weinig ontspanning of herstelmomenten overdag
- Een hoge ademhaling of gespannen spieren
- Te laat eten of bloedsuikerdips
- Te hard trainen (zonder herstel)
- Prikkels tot laat in de avond
- Geen grenzen aangeven of over je eigen tempo gaan
Door al deze triggers blijft je lijf in de ‘aan-stand’ hangen. Je stresssysteem draait door, je lichaam voelt alert — en je hersenen volgen.
En dat verklaart waarom je niet kunt slapen door stress, zelfs als je moe bent.
De rol van cortisol bij slaapproblemen
Cortisol is een stresshormoon dat je overdag helpt functioneren. Het hoort ‘s ochtends hoog te zijn (om wakker te worden) en ‘s avonds laag (zodat je melatonine, je slaaphormoon, de ruimte krijgt).
Maar bij langdurige stress is je cortisol vaak de hele dag (en nacht!) verhoogd.
Het gevolg?
- Je voelt je rusteloos in bed
- Je hartslag is verhoogd
- Je gedachten blijven gaan
- Je valt moeilijk in slaap of wordt midden in de nacht wakker
- Je slaapt licht en wordt niet uitgerust wakker
Je bent niet gek. Je lijf is gewoon niet veilig genoeg om te slapen.
Waarom slaapadviezen vaak niet werken
Misschien heb je al van alles geprobeerd:
- Geen schermen na 21:00
- Magnesium of melatonine slikken
- Mediteren voor het slapengaan
- Lavendel, rustgevende thee, donkere kamer…
En tóch blijf je wakker liggen.
Dat is omdat je slaapprobleem geen losstaand probleem is, maar een symptoom van een overactief systeem.
Je kunt pas écht slapen als je lijf ontspannen is. Geen quick fix dus, maar een andere basis.
Wat kun je wél doen?
Om beter te slapen, moet je overdag al beginnen. Denk aan:
Regelmaat:
Sta op vaste tijden op, eet regelmatig en plan micro-pauzes over de dag. Je lichaam gedijt bij voorspelbaarheid.
Ontladen vóór je naar bed gaat.
Niet alleen ontspannen, maar ook ontladen. Denk aan wandelen, shaken, ademen of een rustige workout (niet te laat op de avond).
Zorg voor je bloedsuiker.
Eet niet te vaak per dag en verspreid je eiwitten goed over de dag. Een schommelende bloedsuiker = een gestrest lijf.
Stop met over je grenzen heen gaan.
Hoe harder je gaat, hoe meer herstel je nodig hebt. Dus een drukke dag? Zorg dat je genoeg tijd hebt om af te bouwen naar rust.
Werk aan je stressmindset.
Niet door ‘zen’ te worden, maar door sterker te worden mét stress. Leer je lichaam te herstellen van een stressor en je reageert anders op stressfactoren.
Mijn aanpak: slaap verbeteren via stressherstel
In mijn traject werk ik niet aan slapen op zich, maar aan de onderliggende fysieke factoren die jouw slaap verstoren. We kijken naar:
- Hoe belast is je systeem?
- Hoe herstel je?
- Waar verlies je energie zonder het door te hebben?
- Welke leefstijl- of gedragsaanpassingen helpen écht?
Door je stresssysteem te herstellen, krijg je eindelijk weer die diepe, herstellende slaap die je nodig hebt.
Goed slapen begint overdag
Als je moeite hebt met slapen, kijk dan niet alleen naar je avondroutine. Kijk naar je hele dag.
Je lichaam slaat alles op: prikkels, spanning, snelheid, grenzen, voeding, beweging.
Als je weer veiligheid en rust in je lijf voelt, volgt je hoofd vanzelf. En dus ook je slaap.
Vandaag al starten? Download hier 5 slaaptips